Ba bước để trồng rau mùi (ngò rí) xanh tươi, nhanh chóng và cực kỳ đơn giản
Nếu bạn đang không biết làm gì trong những ngày giãn cách, thì tại sao không thử trồng một ít rau mùi xanh tươi để thêm hương vị và sự ấm cúng cho bữa ăn gia đình.
Đừng lo ngại nếu bạn nghĩ rằng trồng rau mùi quá khó, Giống cây Việt sẽ chia sẻ bí quyết trồng rau mùi vô cùng đơn giản ngay sau đây!
1. Rau mùi là gì?
Rau mùi, còn có các tên gọi khác như ngò, ngò rí, ngò suôn, hồ tuy, mùi tui, mùi ta, ngổ, ngổ thơm, nguyên tuy, hương tuy, là một loại cây thân thảo sống hàng năm thuộc họ Hoa tán (Apiaceae). Cây này có nguồn gốc từ Tây Nam Á, kéo dài về phía tây tới châu Phi.
Cây rau mùi là một loại thảo mộc với lá, hoa, và trái rất đẹp và độc đáo, nên thường được trồng trong vườn ươm để làm cây cảnh trang trí. Cây có rễ cọc, thô, hơi sằn sùi, màu nâu nhạt, có hình dạng như củ cà rốt, dài trung bình 10 cm. Tùy thuộc vào giống và điều kiện đất, rễ có thể phát triển dài hơn.
Thân cây có đường kính xốp, tròn và cao từ 40 – 58 cm, có nhiều đốt và ở mỗi đốt mang lá cùng cành. Vỏ cây có màu xanh, hơi tím. Vỏ gốc có màu đậm hơn so với phần ngọn, phần bên trong của thân cây có màu trắng lốp.
Những chiếc lá đầu tiên có hình mũi mác, trong khi các lá tiếp theo có hình dạng giống bàn nạo dừa nên được nông dân gọi là lá bàn nạo. Khi cây cao chuẩn bị ra hoa, lá trở nên nhỏ hơn, có phiến lá hình sợi màu xanh sáng với mùi thơm đặc trưng.
Hoa có thể có màu hồng tím, xanh nhạt hoặc trắng, tùy thuộc vào giống cây. Với 5 cánh hoa, hình dạng không đều, 5 tiểu nhị, 5 lá dài và 2 vòi nhị. Khi hoa tàn, cây sẽ cho ra những quả bế hình cầu. Quả non có màu xanh nhạt, bóng láng, và mùi hương khó ngửi. Khi chín, chúng chuyển sang màu nâu nhạt và có mùi thơm, với một đầu hơi nhọn trong khi đầu kia bằng phẳng.
2. Các công dụng tuyệt vời của rau mùi
Có thể bạn chưa biết, toàn bộ các bộ phận của ngò rí như thân, lá, hạt và rễ đều được sử dụng. Đây là một loại rau gia vị quen thuộc và không thể thiếu trong những bữa cơm gia đình cùng các bà nội trợ.
Lá ngò rí có mùi thơm nhẹ nhàng dễ chịu, thường được thái nhỏ và sử dụng tươi để khử mùi cũng như tăng độ thơm ngon, kích thích vị giác cho các món ăn như canh, cháo, hầm… Ngoài ra, ngò rí còn có thể ăn sống hoặc trộn salad như các loại rau khác.
Rễ và hạt của rau mùi cũng đóng vai trò quan trọng không kém lá, mang lại mùi hương đặc trưng giúp bữa ăn thêm hấp dẫn. Ở Thái Lan, rễ ngò rí được tận dụng để làm tăng hương vị cho thịt và bột cà ri.
Hạt của rau mùi được sử dụng làm một loại gia vị an toàn và thiên nhiên. Hạt sau khi được xay mịn sẽ tạo nên gia vị, trước khi xay có thể rang nhẹ để tăng mùi thơm.
Thêm vào đó, hạt rau mùi cũng được sử dụng để chiết xuất tinh dầu phục vụ trong nhiều ngành công nghiệp như chế biến xà phòng, nước tắm và làm dầu thơm, rất tiện lợi.
Rau mùi không chỉ là một loại gia vị phổ biến mà còn chứa nhiều chất dinh dưỡng. Trong 100g lá rau mùi có chứa 86,3% nước, 3,3% protid, 0,6% lipid, 1,2% chất xơ và 6,3% đường.
Bên cạnh đó, rau mùi còn cung cấp nhiều khoáng chất như calcium, phosphor, sắt và các vitamin như carotene, thiamin, riboflavin, niacin, vitamin C, mangan, vitamin A, vitamin B-9 (folate) và vitamin K.
Đáng chú ý là hạt rau mùi cũng rất giàu dinh dưỡng. Trong 100g hạt ngò rí có khoảng 100g tinh bột, 20% chất béo, 10% protein và 30% chất xơ, cùng với nhiều vitamin và tinh dầu phong phú.
Do hàm lượng dinh dưỡng dồi dào, rau mùi là thực phẩm bổ ích, giúp cải thiện trí nhớ, phòng ngừa bệnh tiểu đường, giảm đường huyết, kiểm soát mỡ máu, chống oxy hóa và khắc phục nhiều vấn đề sức khỏe khác.
3. Kỹ thuật trồng rau mùi với 3 bước đơn giản, phù hợp cho người mới bắt đầu
a. Chuẩn bị dụng cụ và đất trồng
Hãy chuẩn bị thùng xốp có lỗ thoát nước; nếu bạn không có, có thể chọn mua khay trồng rau có thiết kế đầy đủ lỗ thoát nước hoặc các loại chậu treo tường, ban công để tăng tính thẩm mỹ cho khu vườn.
Dành cho rau mùi, đất trồng nên là đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng do cây rất cần chất khoáng trong giai đoạn cây con. Bổ sung dinh dưỡng bằng phân hữu cơ đã qua xử lí như phân bò, phân gà Nhật, hoặc phân trùn quế…
Phối trộn đất theo công thức đơn giản: 3 phần đất trồng cây sạch, 3 phần phân hữu cơ, 2 phần giá thể trấu hun, và 2 phần giá thể mụn dừa. Ngoài ra, sử dụng đất trồng sẵn như đất sạch hữu cơ Sfarm chuyên dùng cho rau ăn lá cũng là lựa chọn tốt.
Đặt đất đã được phối trộn vào trong thùng xốp hoặc khay trồng. Hạn chế không để đất quá đầy, mà nên để cách miệng thùng khoảng 5 – 7 cm để tránh tình trạng đất rơi ra ngoài trong quá trình trồng và chăm sóc.
b. Chuẩn bị hạt giống
Trên thị trường hiện nay, có rất nhiều loại rau mùi khác nhau như ngò Bạc Liêu và ngò hạt lớn Pháp… Bạn có thể chọn giống theo sở thích cá nhân. Tuy nhiên, để đảm bảo chất lượng và tỷ lệ nảy mầm cao, bạn nên mua hạt giống từ các cửa hàng uy tín.
Sau khi mua hạt giống về, tiến hành ngâm trong nước ấm (tỉ lệ 2 nước sôi : 3 nước lạnh) trong khoảng 2 – 5 giờ. Tiếp theo, rửa sạch hạt giống đã ngâm và ủ trong khăn ấm cho đến khi hạt bắt đầu nảy mầm, sau đó gieo ngay.
c. Bắt đầu trồng ngay nào
Đầu tiên, bạn cần tưới nước để tạo độ ẩm cho đất. Sau đó, tạo các hàng thẳng trong thùng xốp với khoảng cách giữa các hàng 5cm và rắc đều hạt giống xuống đất.
Cách gieo này sẽ giúp bạn dễ dàng kiểm soát
sâu bệnh cũng như cỏ dại. Tuy nhiên, nếu muốn tận dụng diện tích đất thêm, bạn có thể bỏ qua việc tạo rãnh mà thay vào đó, gieo hạt trực tiếp đều khắp bề mặt.
Sau khi gieo, hãy phủ lên một lớp đất mỏng và tưới nước. Hạt giống nên được rải đều tay, không quá dày cũng không quá thưa.
Để hạt giữ được độ ẩm và kích thích nảy mầm, sau khi gieo hạt nên sử dụng rơm rạ, mụn dừa, trấu hun hoặc lưới che nắng để phủ lên trên trong 5 – 7 ngày.
4. Cách chăm sóc rau mùi siêu dễ
a. Ánh sáng
Rau mùi là loài rau ưa sáng, do đó hãy trồng ở nơi có đủ ánh sáng. Nếu trồng ở nơi thiếu sáng, cây dễ bị còi cọc, cao vống và mắc bệnh.
b. Chế độ nước
Rau mùi là loại cây thích nước, do đó khi mới gieo hạt cần tưới nước đều để tăng tỷ lệ nảy mầm và sinh trưởng. Bạn nên tưới 2 lần mỗi ngày vào buổi sáng và chiều một cách nhẹ nhàng bằng bình tưới hoặc phun mưa, nhằm giữ cho cây không mất nước khi còn yếu.
Sau khi cây đã phát triển mạnh, bạn nên giảm việc tưới nước xuống 1 lần mỗi ngày. Buổi tối không nên tưới nhiều để tránh cây bị nấm bệnh tấn công. Khi tưới, dùng bình tưới hoặc phun mưa nhẹ nhàng vì rau mùi có thân thảo, lá nhỏ và mỏng dễ bị tổn thương. Trong mùa mưa, hãy giảm số lần tưới và che chắn cây.
c. Bón phân
Do là rau gia vị có thân bụi nhỏ nên việc bón phân hữu cơ vào gốc sau khi trồng trở nên khó khăn. Bạn có thể bón bổ sung dưỡng chất bằng cách sau.
Sau khi gieo khoảng 7 – 10 ngày, khi cây đã ra 1 – 2 lá thật và rễ ổn định, bạn có thể sử dụng các loại phân bón lá hữu cơ như phân đạm cá, rong biển, phân bánh dầu dạng nước… tưới định kỳ mỗi 2 tuần/lần.
Hoặc bạn cũng có thể dùng các loại phân vô cơ có hàm lượng đạm cao như:
NPK 20-20-15: Pha 4 thìa cà phê vào 1 lít nước và tưới đều lên rau.
Minro 30-9-9: Pha 2 thìa cà phê vào 1 lít nước và tưới đều lên rau.
Lưu ý: Sau khi bón phân, cần tưới lại bằng nước sạch để cây không bị cháy lá. Quan sát mức độ sinh trưởng và màu sắc của lá để xác định tần suất bón phân và điều chỉnh lượng phân bón phù hợp.
d. Nhổ cỏ và tỉa cây
Việc nhổ cỏ thường xuyên là cần thiết để cây phát triển mạnh, đặc biệt khi bón phân để tránh cỏ hút hết chất dinh dưỡng.
Sau khi gieo trồng từ 7 – 10 ngày, nếu rau mùi mọc quá dày, có thể tỉa bớt để mỗi cây có khoảng cách 1cm. Việc trồng quá dày sẽ làm cây không phát triển tốt.
e. Phòng trừ sâu bệnh
Bệnh thối nhũn
Rau mùi là loại rau gia vị dễ trồng và ít bị sâu bệnh, tuy nhiên vào mùa mưa cây rất dễ bị sâu bệnh tấn công, đặc biệt là bệnh thối nhũn.
Bệnh này do nấm Rhizoctonia sp gây ra, và thường xuất hiện ở phần tiếp giáp với thân cây gần mặt đất. Khi bị nhiễm bệnh, thân cây sẽ bị thâm đen, teo tóp lại, và cổ rễ sẽ bị thối, trên đó sẽ xuất hiện một lớp nấm màu trắng xám.
Khi quan sát kỹ phần bị bệnh, ta sẽ thấy các hạch nấm dẹt ban đầu có màu trắng rồi chuyển dần sang màu nâu nhạt và đậm dần. Để phòng chống bệnh này, bạn có thể sử dụng các loại thuốc như Physan 20SL, Poner 40 TB…
Bệnh héo xanh ở rau mùi
Bệnh héo xanh rất khó chữa trị khi cây đã bị nhiễm. Việc sử dụng thuốc BVTV chỉ có tác dụng ngăn chặn sự lây lan của bệnh chứ không thể làm cây khỏe lại như ban đầu.
Bệnh này do vi khuẩn Pseudomonas solanacearum Smith gây ra. Cây bị bệnh sẽ có dấu hiệu héo rũ khi trời nắng nhưng tươi trở lại vào ban đêm.
Ở giai đoạn sau, lá cây sẽ có màu xanh tái, một số cành sẽ héo trước rồi lan ra cả khóm. Đặc biệt, khi cây bị bệnh, rễ sẽ bị thối đen. Vì vậy, bạn có thể sử dụng các loại thuốc phòng trừ vi khuẩn như thuốc sát khuẩn Physan 20SL, Starner 20WP… kết hợp với việc vệ sinh sạch sẽ khu vực trồng.
Nhện, sâu xanh, sâu xám
Những côn trùng này phá hoại cây, làm lá biến dạng và mất khả năng quang hợp. Vì thế, khi chúng xuất hiện, bạn nên dùng ngay dịch tỏi, Neem Chito, Bio – B, dầu khoáng SK Enspray 99 EC… phun đều lên cây.
5. Thu hoạch và để giống vụ sau
Sau 30 – 40 ngày trồng, bạn đã có thể thu hoạch những cây rau mùi thơm ngon. Cách thu hoạch là tỉa bớt để dùng dần hoặc chia thành 2 – 3 đợt cách nhau 7 – 10 ngày.
Để giống, chừa lại những cây khỏe mạnh, cách nhau 20cm. Sau đó, bạn nên bổ sung thêm phân NPK có hàm lượng Kali cao để cây dễ ra hoa, đậu quả như NPK 15-30-15, 6-30-30, 15-5-20…
Sau khi cây ra hoa và kết quả khoảng 80 – 90 ngày, hạt giống đã chắc và bắt đầu khô. Lúc này, bạn có thể cắt cành hạt mang về phơi trên nong nia cho khô, rồi cho vào chai lọ kín để dùng gieo cho vụ sau.
⫸ Xem thêm: Kỹ thuật trồng rau muống trong thùng xốp xanh tốt đến bất ngờ
⫸ Xem thêm: Kĩ thuật trồng rau má và chăm sóc trong thùng xốp, hái thỏa thích
⫸ Xem thêm: Top 5 loại rau mầm không thể thiếu trong mùa giãn cách
Chỉ với 3 bước trồng đơn giản, không hề tốn thời gian, bạn đã có ngay những chậu rau mùi xanh mượt, thơm ngát cho bữa cơm gia đình. Chúc bạn thành công với đam mê trồng cây của mình. Xin cảm ơn và hẹn gặp lại trong các bài viết sau.
Giống cây Việt – chuỗi cửa hàng chuyên cung cấp dụng cụ trồng rau và hoa kiểng tại nhà với hơn 1000+ sản phẩm.
➤ Website: giongcayviet.com
➤ Hotline: 0931 83 65 78