Lan hài là một loài lan sở hữu cấu trúc môi hoa độc đáo giống như chiếc hài của phụ nữ, còn được gọi khác là lan vệ hài. Hãy cùng bài viết này Top 10 lan Hài ở Việt Nam mà bạn nên biết khám phá thêm về những loài lan nổi tiếng này nhé!
1. Lan hài Việt Nam Paphiopedilum Vietnamense
Loài này được phát hiện tại vùng biên giới phía tây bắc Việt Nam, giáp Trung Quốc cùng với Paphiopedilumem ersonii. Tuy nhiên, mãi đến năm 1998 loài lan đặc hữu Việt Nam này mới được O. Gruss và H. Perner đặt tên và công bố. Hoa của loài này có cánh rất to, chiều rộng khoảng 8 – 10cm, màu hồng nhạt ở mặt trước, tía đậm nhạt dần về sau, mép hoa hơi cuộn vào, mặt trong đầy đốm tía đậm và có một dải lông trắng dày ở phần giữa, ngay dưới chân trụ.
2. Lan hài vàng Paphiopedilum villosum
Được coi là loài phổ biến nhất và dễ trồng nhất tại Việt Nam, loài này có cánh đài lưng màu lục với các vân dọc, mép cánh trắng hơi lật về phía sau. Cánh tràng hơi chúc xuống và cong về phía trước, mép hơi nhăn nheo, giữa có một vạch màu nâu đỏ rõ ràng. Cánh môi dạng túi, màu vàng lục hơi pha nâu với mép màu vàng nâu, thùy bên cuộn vào trong.
3. Lan hài đài cuộn Paphiopedilum appletonianum
Loài này mọc lẻ tẻ dưới các tán rừng mưa nhiệt đới thường xanh, ở độ cao khoảng 1500m và chịu hạn khá tốt. Với phạm vi phân bố rất hạn chế và số lượng cá thể cực thấp ở Lâm Đồng, Đà Lạt, loài này có thể đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng do môi trường sống bị thu hẹp. Lan hài đài cuộn có hoa lớn, màu nâu pha xanh nhạt. Cánh đài lưng bầu dục cong ra phía sau và cuộn lại, màu xanh đậm, có các đốm hồng đỏ ở gốc, mép màu lục nhạt, màu trắng ở đỉnh. Cánh môi có màu tía pha vàng và lục, với mép màu vàng (còn gọi là hài cánh sen).
4. Lan hài kim Paphiopedilum armeniacum.
Lan hài với sắc vàng rực rỡ này có lá đài sau hình trứng đến bầu dục, dài 2,2 – 2,8cm rộng 1,4 – 2,2cm, đỉnh hơi nhọn và mép uốn vào ở phần trên. Lá đài bên dính nhau, nhỏ hơn lá đài sau với hai sóng ở lưng và một răng tròn ở đỉnh, mặt bên trong nhẵn mịn. Nhiều tài liệu chứng minh loài này phân bố ở Việt Nam, mặc dù một số nhà khoa học cho rằng chúng không có ở đây. Ở Việt Nam, Paphiopedilum armeniacum được coi là đã tuyệt chủng do khai thác quá mức bởi người dân ở vùng núi đá vôi biên giới.
5. Lan hài vân Paphiopedilum callosum.
Lan hài vân có vùng phân bố rộng lớn từ Quảng Trị, Quảng Nam, Đà Nẵng, Lâm Đồng, Gia Lai, Thừa Thiên Huế đến Phú Quốc ở độ cao thấp. Hoa nở vào mùa xuân và đầu hè, với cụm hoa cao, có lông màu nâu đỏ. Cánh đài lưng gần tròn, mép răn reo, màu trắng pha hồng với gân đỏ. Cánh môi màu nâu đỏ, gốc màu xanh nhạt, thùy hai bên cuộn vào trong và nhiều đốm đỏ đậm khiến những người yêu lan ngất ngây.
6. Lan hài râu Paphiopedilum dianthum.
Loài lan hài râu này dễ nhận biết bởi cánh đài bên dính thành lòng thuyền với hai cánh tràng dài, xoắn lại và rũ xuống, màu nâu lục, dài 10 – 12cm. Cánh môi dạng túi dài 5cm, màu lục nâu vàng, mép cuộn vào trong. Paphiopedilum dianthum phân bố ở Cao Bằng, Hà Giang, Lai Châu, Lào Cai, Sơn La và còn thấy ở Trung Quốc, Myanmar, Thái Lan.
7. Lan hài đốm Paphiopedilum gratrixianum.
Lan hài đốm sinh trưởng ở những đỉnh núi cao ngất của dãy Tam Đảo, Vĩnh Phúc. Với cánh đài lưng hình trái xoan, nhỏ gọn ở gốc, mép răn reo, gốc có màu lục và nổi bật với mép trắng cùng đốm đỏ lớn ở giữa, còn cánh tràng trải rộng như chiếc đuôi công quyến rũ với mép răn reo màu lục nâu nhạt. Cánh môi dạng túi, màu lục nâu đậm, cùng 2 thùy bên đứng thẳng. Loài hoa này, với vẻ đẹp mê hồn, được những nhà chơi lan ở Việt Nam đặt tên trìu mến là Hài đuôi công.
8. Lan hài helen Paphiopedilum helena
Trong số những loài lan hài được tìm thấy ở Việt Nam, có thể nói đây là loài có hoa nhỏ nhất. Nhà thực vật học Averyanov đã chia sẻ câu chuyện đầy cảm xúc về loài hoa lan đặc hữu này: “Vào một buổi chiều, sau khi tôi và những người bạn đồng nghiệp đã dành cả ngày để leo nhiều ngọn núi dốc, mọi người đã quyết định quay về. Tuy nhiên, tôi lại thấy ngọn đồi trước mặt quá hấp dẫn với cây cối lý tưởng và có cảm giác rằng có thể tìm thấy lan ở đấy. Mọi người đã rất mệt mỏi và không muốn leo tiếp nên tôi đi một mình. Khi gần tới đỉnh đồi, tôi phát hiện một đám hoa vàng rực rỡ gần mép đá. Bông hoa lớn bất ngờ so với cây lan nhỏ, tôi nhanh chóng chụp vài tấm ảnh và đào một vài nhánh để mang xuống. Vì vợ tôi, Helene Averynova, có mái tóc vàng và dáng người nhỏ nhắn như cây lan nên tôi đã đặt tên loài lan này theo tên nàng”.
9. Lan hài henry Paphiopedilum henryanum.
Có rất nhiều nghi ngờ về nơi phân bố của loài lan hài này tại Việt Nam vì hầu hết các bức ảnh về chúng lại được chụp từ các vườn hoa lan trên thế giới. Gần như chưa có nhà khoa học nào đã nhìn thấy chúng nở hoa trong tự nhiên Việt Nam. Mùa xuân năm 2001, Leonid Averyanov và D. Harder đã khám phá ra loài lan này tại khu bảo tồn Phong Quang, tỉnh Hà Giang. Với những cánh đài màu xanh lá cùng đốm tím đậm bên trong, lan hài henry thật sự là một tuyệt tác mà thiên nhiên đã ban tặng cho con người.
10. Lan hài mã lị Paphiopedilum malipoense.
Loài lan hài kỳ lạ này thường nở vào khoảng từ tháng 3 đến tháng 4 hàng năm. Lần đầu tiên nó được mô tả vào năm 1984 bởi Chen và Tsi, dựa trên mô hình mẫu vật khô từ bảo tàng. Theo Chen và Tsi, chúng được thu thập tại Nam Vân Nam – Trung Quốc. Mẫu vật mà K. M. Feng thu thập vào ngày 11/11/1947 và hiện đang lưu giữ tại Bắc Kinh được xác định là lấy từ núi Malipo của Trung Quốc. Tuy nhiên, Averyanov nhận thấy các cây lan mà Trung Quốc bán tại Hong Kong trong khoảng thời gian 1988-1989 thực chất được khai thác từ Việt Nam. Averyanov đã phát hiện ra chúng ở khu vực gần làng Can Ty, tỉnh Hà Giang, và tại khu vực đông nam của vùng Mai Châu, tỉnh Hòa Bình.
ĐỌC THÊM
Các loại hoa lan là thuốc quí hiếm ở xung quanh ta
Top 6 loài lan Hạc Đính có ở nước ta đẹp hút hồn
Top 10 loài lan đẹp nhất thế giới có ở Việt Nam